Azərbaycanın Avropa Şurasındakı daimi nümayəndəsi Fəxrəddin İsmayılov qurumun İnsan Hüquqları üzrə komissarı Dunya Miyatoviçin Gədəbəy rayonunun Söyüdlü kəndində baş verən etirazlarla bağlı DİN rəhbəri Vilayət Eyvazova və hökumət rəsmilərinə ünvanladığı məktuba cavab yazıb.
Komissarın ofisindən Gununsesi.info-ya təqdim olunan cavab məktubunda səfir Fəxrəddin İsmayılovun Söyüdlü hadisələrinin Rusiya Federasiyasında planlaşdırıldığını yazıb.
Məktubda yazılır:
“Qərəzli və təxribat xarakterli niyyətləri həyata keçirmək məqsədilə 2023-cü ilin fevral ayında Rusiyada 4 WhatsApp qrupu yaradılıb və 409 kənd sakini bu qrupa cəlb edilib. İllər əvvəl onları kütləvi etirazlarda iştirak etməyə, dövlətə qarşı fəal müqavimət göstərməyə təşviq ediblər. Bu mövzularda qrup üzvləri ilə davamlı müzakirələr aparıb, insanları qızışdırmağa nail olublar.
Prosesin uzunmüddətli və kəskin olması üçün həmin şəxslər müxtəlif etiraz aksiyaları hazırlayıblar.
Gəncə şəhərində plakatlar çap etdirərək kənd sakinlərinə paylayıblar.
İğtişaşlar zamanı videoçəkiliş məqsədi ilə kənd sakinlərinə 7 ədəd mobil telefon alınıb. Həmin telefonlarla etirazların və kommunikasiyaların qeydə alınması və radikal fikirləri ilə tanınan jurnalistlərin istiqamətləndirilməsi məqsədi güdülüb. Kəndə xaricdən gələn etirazların təşkilatçılarından biri orada 14 gün qalıb və qızıl mədəninin qazanc gətirmədiyini fəal şəkildə təbliğ edib. O, yerli sakinlərə daha yaxşı bir həyata layiq olduqlarını, buna layiq olduqlarını göstərməyi sübut etməyə dəvət edib.
Bu şəxs mayın 23-də ölkəni tərk edəndən sonra etirazlar güclənib və yerli sakinlər müdaxilə ediblər.Yeni gölün yaradılması ilə 4 dəfə – iyunun 3, 16, 20 və 21-də maneələr törədərək,avadanlıqları zədələmək və işi dayandırmağa çalışıblar.
Hər müdaxilə zamanı rayon polis şöbəsinin rəhbərliyi və şəxsi heyəti gəlib. Ərazidə qanunsuz hərəkətlərin qarşısını almış, o cümlədən qabaqlayıcı söhbətlər aparmış və müvafiq aktların yolverilməzliyi barədə sakinlərlə izahat işlərinin aparılıb.
İyunun 20-də “WhatsApp” qrupunda edilən müraciətə əsasən, 150-yə qədər sakinini oradakı dəmir torları yıxıb, işi dayandırıb. Maşınlara, inşaat işçilərinə daş və taxta parçaları ilə hücum edərək onlara xəsarət yetirib.
6 kənd sakini Seymur İsmayılov, Samir Ələkbərov, Zahid Zeynalov, Şahbaz, Abdullayev, Nuru Mehdiyev və Leysan Məmmədov qəsdən tabe olmadıqları üçün saxlanılaraq inzibati məsuliyyətə cəlb olunublar.
İctimai asayişi pozan hərəkətlərin qarşısını almaq üçün hərəkətə keçən polisin qanuni tələbləri olub.
“WhatsApp”ın təkrar zəngi əsasında yenidən əraziyə gələn yerli sakinlər 21 İyunda etiraz aksiyası təşkil edən qrup təşkilatçıları polisə fəal müqavimət göstərib.
Göründüyü kimi, qanun pozuntularının təşkili əvvəlcədən dəfələrlə müzakirə olunub.
400-dən çox insanın iştirakı ilə təbliğat və təşviqat işləri aparılmışdır.
Nəticədə kənddə ictimai asayiş pozulub, bir neçə polis əməkdaşı və orada işləyənlər arasında yaralananlar olub, şirkətin əmlakına ziyan dəyib.
Qanunazidd əməllərin miqyasını genişləndirmək məqsədilə sosial şəbəkələrdə bu xəbərlər dərc olunub.
Lakin polis əməkdaşları ictimaiyyəti kobud şəkildə pozanlara qarşı təmkinli davranıblar.
İlk növbədə qanunsuz hərəkətlərə son qoyulması barədə dəfələrlə xəbərdarlıq ediblər. Onlara “Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında” qanunun 14-cü maddəsinə əsasən ərazini tərk etmək tələb edilib.
Mitinq zamanı məmurların üzərinə müxtəlif küt alətlər, o cümlədən daşlar atması halları baş verib.
Qadınlara qarşı gözyaşardıcı qazdan istifadəyə gəlincə, səfir məktubunda qeyd edir:
“Prinsipləri rəhbər tutaraq, çox məhdud şəkildə xüsusi bir vasitə (bibər qazı) tətbiq edilmişdir. Sakinlərdən heç biri müxtəlif əməllərə görə Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinə təhvil verilməyib. Heç kəs hər hansı tənqidi şərhə görə həbs olunmayıb”.
Söyüdlüyə girişin qadağan olunmasına gəlincə, Fəxrəddin İsmayılov yazıb:
“Jurnalistlərin və digər şəxslərin şəxsi təhlükəsizliklərini düşünərək qısa müddətə kəndə getmələri dayandırılıb.
Onu da bildirək ki, hazırda kənddə vəziyyət stabildir. Ağsaqqallar,
kəndin ziyalıları və gəncləri sosial şəbəkələrdə çağırışla müraciət ediblər ki, kənar şəxslər öz təhriklərini və vəziyyəti gərginləşdirmək cəhdlərini dayandırmalıdırlar. Tədbirin təşkilatçıları
qanunsuz hərəkətləri ilə səhv yolda olduqlarını və peşman olduqlarını etiraf ediblər.
Ümumiyyətlə, ictimai asayişin, insan və vətəndaş hüquqlarının qorunması qanunla müəyyən edilmiş vəzifələrdir. Bunlar nəzərə alınmaqla konkret standartlar və prosedurlar əsasında həyata keçirilir.
Gədəbəy rayonunun Söyüdlü kəndində görülən işlər nümunəvidir və bu, polis əməkdaşlarının peşəkarlıq səviyyəsi və müvafiq təlimlərinin nəticəsidir”.
Məktubun sonunda o da bildirilir ki, polisin ictimai tədbirləri idarəetməsi ilə bağlı bir sıra proqramlar həyata keçirilir.